Bezig met uitzoeken welke NTFU toertochten ik dit jaar wil rijden, valt me op dat deelname aan veel ritten een helm verplicht stelt. Ik lach in mezelf want ik denk aan een aantal jaar geleden toen we vol overtuiging waren dat een helmpje toch wel voor mietjes was. Hoewel het nut van het dragen van een helm geen verdere uitleg behoeft, is het nog steeds een vrije keuze voor recreatievelingen in Nederland en kozen wij toen anders dan nu.

In de tijd dat ik het dragen van een helm weglachte, dacht ik alles in eigen hand te hebben. Ik rij tenslotte veilig en nooit asociaal; wat kan mij overkomen? Totdat ik steeds vaker met de Speer van Boxmeer ging fietsen, ook wel bekend als de Abdoesjaparov van het Zuiden. Ik was redelijk overtuigd van mijn eigen stuurmanskunsten maar ineens besef je niks in eigen hand te hebben. Mijn veiligheid en die van mijn fietsvrienden lag in handen van onze ‘Abdoe’; een schedelbasisfractuur was dichterbij dan ooit. De bijnaam voor onze vriend refereert inderdaad naar de Cowboy van Tasjkent, de Dolle Tartaar of Tasjkent Terror en diens reputatie.

Voor de jeugdige lezer die niet weet wie Abdoe is volgt nu een korte omschrijving: Djamolidin Abdoesjaparov was een begenadigd sprinter uit de voormalige Sovjet-Unie en vierde zijn grootste successen in de jaren ’90. Hij is één van de 5 wielrenners die het gelukt is het puntenklassement in alle 3 de grote rondes te winnen. Waar sprinters in een zo recht mogelijke lijn als eerste over de finish trachtte te komen, ging Abdoe van links naar rechts over de weg en werkte met uitgestoken ellebogen zijn belagers op topsnelheid de hekken in, en soms belandde hij zelf in een hek of tegen het asfalt. Het leek een merkwaardige Sovjet-strategie maar hij kon gewoon niet anders. Zo verloor hij eens bijna de groene trui op 100 meter van het einde van de Tour door op de Champs-Elysées ineens af te draaien waar de concurrentie rechtdoor ging. Zwaar gewond en ondersteund door artsen kwam hij de finish overgestrompeld waarmee de eindzege veiliggesteld was. Eigenlijk is hij de beste sprinter aller tijden want hij reeg zijn overwinningen aaneen ondanks dat hij in de laatste 500 meter vaak 1000 meter of meer aflegde. Nadat hij in 1997 gepakt was op het gebruik van doping is hij gestopt met wielrennen en kon de door hem aangerichte schade aan mens en wegdek worden hersteld.

Zo’n vriend heb ik dus. De onnodige bijna-ongelukken door hem veroorzaakt waren voor ons reden een helm te gaan dragen en wanneer tegenwoordig iemand zijn helm vergeten is, wordt hij daarop aangesproken. In het profpeloton werd vroeger ook wel eens een helm gedragen, of heel vroeger de lederen butsmuts. Vooral soms en door sommigen maar vaak dus niet. Dit jaar staat de Tour de France uitgebreid stil bij de dood van Fabio Casartelli na zijn val in de tour van 1995 en het heeft tot de dood van Andrej Kivilev  (Parijs-Nice 2003) geduurd voordat de UCI de helm verplicht stelde. Beide wielrenners van naam hadden waarschijnlijk nog geleefd als ze tijdens hun val een helm droegen, en nog vele minder bekenden meer.

Op zondag 8 maart staan wij ook even stil voor de inschrijftafel van “de 8 van Brabant”, georganiseerd door TWC Oost-Brabant in Mill. Niet ter nagedachtenis aan iemand maar wachtend om te betalen voor deelname, starend naar het uitgeprinte A4’tje met de tekst Inschrijfgeld €3.50 / €4.50, 1 banaan pp, helm verplicht.